الدرس السادس
حقوقُ النّاسِ
یا عَقیلُ ! اِنْهَضْ ...لاشـﻰءَ فـﻰ الْبَیتِ.
أخوکَ خلیفةُ الْمُسلمیـنَ و رَئیسُ الْحکومةِ ! اِذْهَبْ إلَیْهِ لِتَحْصُلَ علـی شـﻰءٍ مِنَ الْمالِ!
نَهضَ عقیلٌ و ذهَبَ نَحْوَ دارِ الْحکومةِ.
درس ششم
حقوق مردم
ای عقیل! برخیز ... هیچ چیزی در خانه نیست.
برادرت خلیفه ی مسلمانان و رئیس حکومت است. به سوی او برو تا چیزی از مال به دست بیاوری.
عقیل برخاست و به سوی دار الحکومه رفت.
فـﻰ الطَّریقِ :
أخى أمیـرُ الْبلادِ سأحْصُلُ علـی مالٍ و مَنْصِبٍ فَلَن أرْجِعَ إلّا بالأ کْیاسِ الْمملوءَةِ .
حتماً لا شکَّ فیه!
فـﻰ دارِ الْحکومةِ
اَلسَّلامُ علیکَ یا أخى یا أمیـرَ الْمؤمنیـنَ !
وعلیکُم السَّلامُ و رحْمةُ اللّهِ !
در راه:
برادرم امیر کشور است به زودی مال و مقام به دست خواهم آورد پس جز با کیسه های پُر باز نخواهم گشت حتماً هیچ شکّی در آن نیست.
در دار الحکومه
سلام بر تو ای برادرم ای امیر مؤمنان .
و سلام و رحمت خداوند بر تو باد.
یا علـىّ !جِئْتُ إلیک لأتکلَّمَ حولَ مَشا‌‌‌‌‌‌‌کِلـى الْحیاةِ !
یا بُنـىَّ ! یا حَسَنُ ! ألْبِسْ عَمَّکَ لِباساً .
فألْبَسَهُ الْحسنُ (ع) مِن لِباسِهِ.
حانَ وقتُ الْعَشاءِ.
لَمّا جلَسوا علـی الْمائدةِ لِیَتَناوَلوا الْعَشاءَ ، ما وَجَدَ عقیلٌ شیئاً إلا الْخُبْزَ و الْمِلْحَ ! فَتعجَّبَ کثیـراً.
ای علی! سوی تو آمدم تا پیرامون مشکلاتم در زندگی صحبت کنم.
ای پسرکم! ای حسن! لباس به عمویت بپوشان.
پس حسن (ع) از لباس خودش به او پوشانید.
وقت شام رسید .
وقتی بر سر سفره نشستند تا شام بخورند، عقیل چیزی جز نان و نمک نیافت.
پس خیلی تعجّب کرد.
یا علـىّ ! أهذه مائِدةُ أمیرِ الْبِلادِ ؟! أتُطْعِمُنا هَکَذا ؟!
ألیس هذا مِن نِعَمِ اللّهِ ؟!
بَلـی! ولکن !
فلِلّه الْحمدُ والشُّکْرُ !
یا علـىُّ ! أنا مَقروضٌ و أسْرَتـﻰ بِحاجةٍ إلـی الْمُساعَدةِ . إنَّهُم أرْسَلونـى إلیک لِکىْ أرجِعَ إلَیْهِم بالأخبارِ السّارَةِ.
ای علی! آیا این سفره ی امیر کشور است؟! آیا این چنین به ما غذا می دهی؟!
آیا این از نعمت های خداوند نیست؟!
بله! ولی!
پس ستایش و شکر خدا را !
ای علی ! من بدهکارم و خانواده ام نیاز به کمک دارد. آنان مرا به سوی تو فرستادند تا با خبرهای شاد کننده به سوی آنان برگردم.
کَم دَیْنُکَ !
آلافٌ مِن الدَّراهِمِ !
لیس‌عندى هذا الْمقدارُ، ولکن اِصْبِرْ حتّی آخُذَ راتِبــﻰ مِن بیتِ الْمالِ فأساعِدُکَ بشىءٍ منه !
قرض تو چقدر است؟
هزاران درهم.
این مقدار ندارم، ولی صبر کن تا حقوقم را از بیت المال بگیرم و با مقداری از آن به تو کمک می کنم.
بیتُ الْمالِ فـﻰ یدِکَ و أنتَ تَتَحَدَّثُ عن راتِبِک ....! کَم هو راتِبُکَ ؟!
لا فرقَ بینـى و بیْنَ الآخَرینَ فـﻰ بیتِ الْمالِ ..!
کأنَّک لا تَقْبَلُ لا بأسَ ! فاذْهَبْ إلـی السّوقِ ، فَا کْسِرْ أقفالَ الصَّنادیقِ !
ما فـﻰ الصَّنادیقِ ؟!
أموالُ التُّجارِ !
بیت المال در دست توست و تو از حقوقت صحبت می کنی...! حقوقت چقدر است؟!
هیچ فرقی میان من و دیگران در بیت المال نیست.
گویا تو قبول نمی کنی عیبی ندارد پس به بازار برو و قفل های صندوق ها را بشکن!
در صندوق ها چیست؟
اموال تجّار
أتَأمُرُنـى أنْ أ کْسِرَ صنادیقَ قَومٍ قد تَوَکَّلوا عَلـی اللّهِ و جَعَلوا فیها أموالَهُم ؟! أتأمُرُنـى أنْ أسْرِقَ ؟!
فکَیفَ تَأمُرُنـى أنتَ أن أفْتَحَ بیتَ الْمالِ الْمسلمیَن، و أدْفَعَ لکَ مِن أموالِهم، و قد تَوَکَّلوا علـی اللّهِ ؟!
ألَیسَت السَّرِقَةُ مِن شخصٍ واحدٍ خیـراً مِن أنْ تَسْرِقَ مِن جَمیعِ الْمسلمیـنَ !؟
خَجِل عقیلٌ و نَدِمَ علـی طَلَبِهِ ...!
آیا به من فرمان می دهی که صندوق های قومی را بشکنم که به خدا توکّل کرده اند و اموال خودشان را در آن قرار داده اند؟! آیا به من دستور می دهی که دزدی کنم؟!
پس چگونهتو به من دستور می دهی که بیت المال مسلمانان را باز کنم و از اموال آنانبه تو بپردازم در حالی که آنان به خدا توکّل کرده اند؟!
آیا سرقت از یک نفر بهتر از این نیست که از همه ی مسلمانان سرقت کنی؟!
عقیل خجالت کشید و از خواسته خود پشیمان شد..... !